Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

ICD generator vervangen (Folder)

U wordt binnenkort opgenomen in het Catharina Ziekenhuis voor het vervangen van de generator van de inwendige cardioverter defibrillator (ICD). In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rondom deze operatie en de nazorg. Tenslotte geven we u een aantal richtlijnen mee voor de periode na de ziekenhuisopname. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u persoonlijk anders kan zijn dan in deze folder wordt beschreven.

Video over de Hartlounge

Voor deze behandeling wordt u opgenomen op de Hartlounge van het Catharina Ziekenhuis. Om u goed te kunnen voorbereiden op deze opname is het raadzaam om de video te bekijken over de Hartlounge. U vindt deze video op de website van het Catharina Ziekenhuis:
www.catharinaziekenhuis.nl/hartlounge

In deze video ziet u alles wat u moet weten over uw behandeling op de Hartlounge van het Catharina Hart- en Vaatcentrum. Ook vindt u op deze website alle informatie over uw behandeling, onderzoek en het Catharina Hart- en Vaatcentrum.

De informatie die u kunt vinden op overige sites, zoals de Nederlandse Hartstichting, kunt u gebruiken als achtergrondinformatie en heeft een algemeen karakter.

De ICD bestaat uit een generator en één of meerdere elektroden. De generator is een kleine computer van ongeveer zes bij vier bij één centimeter. Hierin bevindt zich een batterij, elektronica en een condensator. Het geheel zit in een omhulsel gemaakt van titanium. Het apparaatje weegt ongeveer zestig gram. Via de elektroden worden de hartsignalen overgebracht naar de generator. Indien er een snelle, levensbedreigende hartritmestoornis optreedt die zijn oorsprong vindt in de hartkamers, levert de generator via elektroden energie aan het hart. Zo wordt uw hartritme hersteld.

Uw cardioloog of pacemakertechnicus heeft u verteld waarom de generator verwisseld moet worden.

De periode voorafgaand aan uw opname

U bent op controle geweest bij de pacemaker- of ICD-technicus. Daar is vastgesteld dat uw ICD aan vervanging toe is. Mogelijk begint de batterij langzaam op te raken. Als u op de wachtlijst staat, krijgt u telefonisch bericht over de exacte datum van opname. U hoort dan ook op welk tijdstip u zich moet melden en waar. U wordt opgenomen op de Hartlounge. U hoort ook of u het gebruik van bepaalde antistollingsmedicijnen tijdelijk moet stoppen. Indien van toepassing krijgt u instructies over het gebruik van diabetesmedicijnen op de dag van de ingreep.

De opname

Het vervangen van de ICD is een dagopname. Het kan zijn dat u vanwege complicaties langer moet blijven.

Op de dag van de ingreep neemt u uw eventuele ochtendmedicijnen in met een beetje water. 

U mag op de dag van opname een licht ontbijt nuttigen. Dit bestaat uit 2 beschuiten met jam en een kop thee zonder suiker.

LET OP! Indien de behandeling onder een roesje plaatsvindt, dient u wel nuchter te zijn.

Meenemen naar het ziekenhuis

Wij verzoeken u het volgende mee te nemen naar het ziekenhuis:

• toiletartikelen en nachtgoed;
• al uw medicijnen voor twee dagen in de originele verpakking.
• Tip: Draag makkelijk zittende, niet knellende kleding. Het liefst kleding zonder knopen.

Op de dag van de opname meldt u zich op het afgesproken tijdstip aan de balie van de Hartlounge. U krijgt een opnamegesprek met een verpleegkundige die u informeert over het verloop van uw opname, de operatie en de nazorg. In uw elektronische patiëntendossier worden medicijngebruik, lichamelijke controles en persoonlijke gegevens genoteerd. U krijgt een polsbandje om met daarop uw naam en patiëntennummer.

Het is voor één naaste toegestaan om zowel het opname- als ontslaggesprek bij te wonen. Het overige deel van de dag dat u bij ons verblijft is bezoek niet toegestaan.

Als uw ingreep als eerste op het programma gepland staat, wordt u rond 08.00 uur naar de behandelkamer gebracht. Voor behandelingen die later gepland zijn, is het exacte tijdstip van de vervanging niet bekend. Dit is namelijk afhankelijk van de behandelingsduur van andere patiënten en van eventuele spoedbehandelingen op de behandelkamer.

Kort voor de ingreep krijgt u een operatiejasje aan en wordt u verzocht uw sieraden af te doen. Ter voorkoming van een infectie krijgt u éénmalig een infuus met antibiotica toegediend. Als u erg gespannen bent, kan de verpleegkundige met de behandelend specialist overleggen of u een rustgevend tablet mag hebben. Wanneer u desondanks gespannen blijft, kunt u dit altijd tijdens de ingreep kenbaar maken.

De ingreep

Zodra u aan de beurt bent, krijgt u een operatiehemdje aan en wordt u naar de behandelkamer gebracht. De cardioloog haalt onder plaatselijke verdoving de oude generator omhoog en schroeft deze los van de draden. De draden blijven liggen in het hart. Daarna plaatst de cardioloog een nieuwe generator en sluit deze aan.

Als de ingreep pijnlijk is, moet u dit altijd melden. De arts geeft u dan extra verdoving. Als de draden weer zijn aangesloten, wordt de wond onderhuids gehecht met zelf oplosbare hechtingen. De buitenste wondlaag wordt gelijmd.

De ICD- technicus stelt met behulp van een computer de juiste waarden in voor uw ICD.

De totale behandeling duurt ongeveer 30 to 60 minuten.

Het kan zijn dat uw generator niet direct onder de huid ligt, zoals gebruikelijk, maar onder de grote borstspier. In dat geval vindt de vervanging onder algehele narcose plaats.

Heeft u een nieuwe generator gekregen en is er ook een elektrode vervangen of bijgeplaatst, dan duurt de behandeling iets langer. Voor meer informatie over deze behandeling kunt u de folder van het Catharina Ziekenhuis over de ICD implantatie raadplegen.

Complicaties van de behandeling

Complicaties die in zeldzame gevallen na een ICD generator verwisseling kunnen voorkomen zijn:

• Nabloeding.
  Soms kan na het sluiten van de wond in de schouder een bloeding in de wond optreden, waardoor deze zwelt en pijnlijker wordt. Is dit het geval dan moet de wond soms opnieuw geopend worden.
• Wondinfectie.
  De wond kan na dagen of weken, maar soms ook na (vele) jaren, gaan infecteren. Soms kan een dergelijke infectie met antibiotica behandeld worden, maar vaak is het beter de ICD generator en eventueel de draden tijdelijk te verwijderen.

Pas nadat de infectie bestreden is, kan een nieuw ICD systeem ingebracht worden. De kans op infectie wordt groter naarmate de ICD-pocket vaker geopend wordt.

Na de behandeling

Na de behandeling wordt u teruggebracht naar de verpleegafdeling. De verpleegkundige controleert uw bloeddruk en hartslag. Ook controleert zij de wond.

Als u zich goed voelt, mag u weer eten en drinken. Het infuus wordt dan verwijderd. Na een uur mag u rustig uit bed komen.

Na de behandeling kan er pijn optreden rondom het operatiegebied. U krijgt hiervoor zonodig een pijnstiller.

Het ontslag

Als alle controles hebben plaatsgevonden en u voelt zich goed, wordt u uit het ziekenhuis ontslagen. De verpleegkundige beantwoordt uw laatste vragen en geeft adviezen over de verzorging van de wond en andere leefregels.

Als u vóór de behandeling antistollingsmedicatie gebruikte, wordt dit na de behandeling herstart. Regel vervoer naar huis, aangezien u niet zelfstandig mag deelnemen aan het verkeer.

De verpleegkundige geeft u de volgende papieren mee:

• Een afspraak voor bij de ICD technicus; ongeveer 6 weken na de ingreep.
• Een ICD identificatiekaart. Hierop staat belangrijke informatie over het geïmplanteerde apparaat. Draag deze kaart altijd bij u en toon deze aan uw arts of tandarts voor iedere medische ingreep die u ondergaat.
• Uw cardioloog en huisarts worden door middel van een digitale brief op de hoogte gesteld van uw opname.

Autorijden

De cardioloog geeft de goedkeuring wanneer u weer mag autorijden. Meestal is dit één week na de ingreep als de wond voldoende is hersteld.

Als uw behandelend cardioloog na vervanging van uw ICD generator en/of vervanging of bijplaatsing van één of meer draden van mening is dat u opnieuw rijgeschikt dient te worden verklaard, moet  u bij het CBR een herkeuring aanvragen. Dat is de enige instantie in Nederland die volgens de wet een rijbevoegdheid mag uitgeven.

Voor het aanvragen gebruikt u dezelfde documenten en verzendadressen als voor het aanvragen van een rijbewijs met code 100 of 101.

Wondverzorging

• Eenmaal thuis wordt eventuele wondpijn binnen enkele dagen minder. Paracetamol werkt meestal voldoende tegen de pijn. Het kan zijn dat ook aan de buitenkant van de wond een stukje hechtdraad zichtbaar is. Deze laat na enkele weken vanzelf los. Als de wond gelijmd is, hoeft u er geen pleister op te doen.
• Als de wond goed droog is, mag u de volgende dag weer douchen. U kunt een milde shampoo gebruiken. U mag de eerste week niet in bad. Zwemmen mag pas na twee weken vanwege het risico op infectie en het week worden van de wond.
• Wrijf niet over de wond.

U dient contact op te nemen met de polikliniek Cardiologie als u toenemende of plots optredende pijn heeft. Zo ook bij roodheid van de wond of bij zwelling of aanwezigheid van pus. De wond kan geïnfecteerd zijn.

Vermijd knellende kleding, korsetten en bretels, deze kunnen de wond irriteren. Een bh-bandje kan ook onplezierig aanvoelen. U kunt iets onder het bh-bandje aanbrengen om de druk op de wond te verminderen.

Als er elektrodes vervangen en/of bijgeplaatst zijn, mag u gedurende zes weken de linkerarm niet boven schouderhoogte bewegen. Dit omdat de elektrodes moeten vastgroeien in het hart. Gedurende deze periode is extra voorzichtigheid geboden bij tillen, rekken, strekken en activiteiten die krachtsinspanning met zich meebrengen. Zwemmen is in deze periode niet toegestaan, fietsen mag wel. Het is aan te bevelen de schouder wel te bewegen, omdat deze anders twee weken na de ingreep vast kan gaan zitten.

U mag uw werk direct hervatten, wanneer dit lichte werkzaamheden betreffen die geen invloed hebben op de wondgenezing. Anders is het verstandig twee weken rust te nemen.

Tot slot

Omdat u al bekend bent met de leefregels voor ICD dragers, staan ze in deze folder niet vermeld. Mocht u hier toch meer over willen weten, dan kunt u hierom vragen bij de verpleegkundige tijdens uw opname.

De ICD brochure is in te zien en/of te downloaden via de website van het Catharina Ziekenhuis: www.catharinaziekenhuis.nl

Ook willen we u wijzen op het bestaan van:

• Stichting ICD-dragers Nederland (STIN):
  www.stin.nl
  075 – 785 03 92
• Harteraad
  info@harteraad.nl
  088-111 16 00
• Nederlandse Hartstichting:
  www.hartstichting.nl
  0900 – 3000300

Vragen

Als u na de behandeling nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met de polikliniek Cardiologie.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Polikliniek Cardiologie
040 – 239 70 00 (voor vragen, afspraken en spoedgevallen binnen kantoortijden)

Secretariaat Hartkatheterisatie en planning
040 – 239 57 55 (ma t/m vrij tussen 09.00 – 11.00 uur)

ICD technicus
040 – 239 70 00 (tijdens kantooruren)
040 – 239 91 11 (buiten kantooruren bij spoedgevallen, vraag naar de dienstdoende assistent cardiologie)

Hartlounge/Nightstay
040 – 239 57 80

Routenummer(s) en overige informatie vindt u op www.catharinaziekenhuis.nl/hartenvaatcentrum